Môi trường sống của thủy tức là gì? Cấu tạo và hoạt động của thủy tức

Môi trường sống của thủy tức là gì? Đây là một trong những thắc mắc thường thấy mà quý thầy cô và phụ huynh thường tìm kiếm để giải đáp cho học sinh và con em của mình. Đối với những nhà nghiên cứu hay những người chuyên tìm hiểu về sinh vật học thì có thể khái niệm về thủy tức đã không còn xa lạ. Tuy nhiên chắc hẳn không phải ai cũng biết về thủy tức, môi trường sống của chúng và các yếu tố ảnh hưởng. Để giúp bạn đọc giải đáp được các vấn đề này. Cùng tham khảo bài viết dưới đây để có câu trả lời nhé.

Môi trường sống thủy tức là gì?

Thủy tức có tên danh pháp khoa học là Hydra được biết đến là loài chi động vật bậc thấp thuộc ngành ruột khoang sống ở vùng ao hồ, đầm lầy, giếng… Thủy tức sống ở môi trường trên cạn, chúng bám vào cây thủy sinh như rong rêu, rau muống. Có dạng hình ống dài, thân chẻ ra các xúc tua đối xứng để bám vào các giá thể và di chuyển theo kiểu lộn đầu và sâu đo. 

Chúng xuất phát từ vùng nhiệt đới và ôn đới. Các nhà sinh học đặc biệt quan tâm đến thủy tức nhờ khả năng tái sinh của chúng bởi giường như chúng không bao giờ già hoặc chết vì tuổi già cả. 

Hình dạng ngoài và cơ chế hoạt động của thủy tức

Thủy tức có khoang ruột rõ ràng và phát triển phương cách tiêu hóa ngoại bào, cắt thức ăn thành mảnh nhỏ để thực hiện nội bào (tiêu hóa nội bào). Túi tiêu hóa của thủy tức chỉ có một đầu ra vừa là miệng, vừa là hậu môn), khi ăn no, chúng cần tiêu hóa hết rồi phun ra những chất thừa cặn bã thì mới ăn tiếp thức ăn khác. 

Vì thế, chúng không thể lưu trữ thức ăn quá lâu trong cơ thể và tận dụng tiêu hóa nội bào để tiêu hóa đám thức ăn vừa đưa vào cơ thể một cách nhanh chóng. 

Cấu tạo thành ngoài cơ thể thủy tức

Thủy tức là đại diện của ngành ruột khoang ở môi trường nước ngọt. Chúng bám vào cây thủy sinh như rau muống nước, rong rêu trong các đồng ruộng, ao, hồ,… Thành cơ thể thủy tức có 2 lớp tế bào và các tầng keo xen giữa.

Thành ngoài có các tế bào như:

• Tế bào mô bì cơ: dạng hình trụ có rễ, chứa nhân ngoài và tơ cơ xếp dọc theo chiều dài cơ thể phía trong, giữ chức năng bảo vệ mô bì vừa tạo thành tần co rút theo chiều dọc cơ thể.
• Tế bào gai: phân bố ở khắp cơ thể nhưng tập trung ở tua miệng, giữ nhiệm vụ tấn công và tự vệ.
• Tế bào cảm giác: hình thi nằm giữa tế bào mô bì cơ, có tơ cảm giác hướng ra ngoài còn gốc phân nhánh trong tầng keo.
• Tế bào thần kinh: có dạng hình sao với các rễ liên kết nhau trong tầng keo tạo thành hệ thần kinh mạng lưới đặc trưng có trong ruột khoang. Mạng lưới này liên kết với rễ tế bào cảm giác với gốc của tế bào mô bì cơ và tế bào gai tạo thành cung phản xạ, tuy đơn giản nhưng cũng xuất hiện lần đầu ở động vật đa bào.
• Tế bào sinh sản: tế bào trứng hình thành từ tuyến hình cầu, tinh trùng hình thành từ tuyến hình vú.
• Tế bào trung gian: là loại tế bào chưa phân hóa cơ bé, nằm trên tần keo, có thể hình thành tế bào gai để thay thế chúng sau khi hoạt động hoặc tạo nên tế bào sinh dục.

Trong giới hạn khoang vị đến lỗ miệng sẽ gồm 2 tế bào:

1. Tế bào mô bì cơ tiêu hóa: có tơ cơ phần gốc xếp thành vành hướng thẳng góc với hướng của tơ cơ trong tế bào mô bì cơ của thành ngoài. Khi hoạt động tạo thành tần co rút đối kháng với co rút ở thành ngoài. Phần hướng vào khoang vị tế bào này có 1 – 2 roi, có thể tạo chân giả để bắt các vụn thức ăn nhỏ tiêu hóa nội bào.
2. Tế bào tuyến: nằm xen kẽ các tế bào mô bì cơ tiêu hóa, với số lượng ít. Chúng tiết dịch tiêu hóa trong khoang vị và tiêu hóa ngoại bào. Như vậy, ruột khoang có sự chuyển tiếp  giữ tiêu hóa nội bào, kiểu tiêu hóa động vật đơn bào, sang ngoài bào, tiêu hóa theo kiểu động vật đa bào. Thức ăn thủy tức phần lớn là các giáp xác nhỏ.

Cách mà thủy tức trao đổi chất dinh dưỡng

Tua miệng thủy tức chứa các tế bào gai có chức năng tự vệ và săn mồi. Khi đói, thủy tức vươn dài đưa tua miệng khắp xung quanh. Khi chạm mồi (chẳng hạn như rận nước) lập tức các tế bào gai ở tua miệng phóng ra làm tê liệt con mồi. Vòi tua có gai dính con mồi đưa vào miệng rồi nuốt vào bụng và thực hiện quá trình tiêu hóa nội bào. Thủy tức thải bã ra ngoài lỗ miệng, sự trao đổi khí thực hiện qua thành cơ thể. 

Bài liên quan: Môi trường axit tác động lên sự sống của sinh vật như thế nào?

Quá trình sinh sản của thủy tức diễn ra như thế nào?

Ở điều kiện thuận lợi, thủy tức sịnh sản vô tính bằng cách đâm chồi, nhưng điều kiện sống khó khăn thì chuyển sang sinh sản hữu tính. Hợp tử hình thành có vỏ bọc bảo vệ, sống tiềm sinh đến khi có điều kiện thuận lợi tiếp tục phát triển.

• Sinh sản hữu tính: Điều kiện sống khó khăn chuyển sang sinh sản hữu tính, tế bào trứng được tinh trùng thủy tức đực đến thụ tinh. Sau khi thụ tinh, trứng phân cách thành nhiều lần rồi tạo ra thủy tức con. Sinh sản hữu tính xảy ra khi thiếu thức ăn ở mùa lạnh. 
• Tái sinh: Hợp tử hình thành có vỏ bọc bảo vệ, sống tiềm sinh đến lúc có điều kiện thuận lợi trở lại rồi tiếp tục phát triển. Thủy tức có thể tái tạo toàn bộ cơ thể khi còn 1 bộ phận ở điều kiện môi trường đặc biệt.
• Sinh sản vô tính: Gọi là mọc chồi, các chồi mọc lên từ vùng sinh chồi giữa cơ thể. Lúc đầu là mấu lồi, lớn dần lên rồi xuất hiện lỗ miệng và tua miệng của con non, thủy tức sau đó tách khỏi cơ thể thành cơ thể độc lập trưởng thành hơn.

Trên đây là những thông tin chia sẻ về môi trường sống của thủy tức và các đặc điểm của thủy tức. Hy vọng qua bài viết, chúng tôi có thể giải đáp thắc mắc về chi động vật bậc thấp thủy tức.