Thiết kế đô thị là gì? Quy định về thiết kế và xây dựng khu đô thị

Thiết kế đô thị cụ thể hóa nội dung của quy hoạch chung, quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị về tổ chức không gian chức năng ngoài công trình, bố cục không gian, tạo cảnh quan và trang trí cho không gian đô thị… Một thiết kế đô thị tốt sẽ tạo nên một đô thị có bản sắc riêng với khối công trình hài hòa cùng không gian và cảnh quan xung quanh. Vậy thiết kế đô thị là gì? Đối tượng và quy định thiết kế đô thị như thế nào? Tham khảo bài viết dưới đây để biết thêm thông tin nhé.

Thiết kế đô thị là gì?

Thiết kế đô thị tên tiếng anh gọi là Urban Design, thiết kế đô thị hiểu là nội dung xuyên suốt của quy hoạch xây dựng đô thị với mục tiêu là tạo lập không gian đô thị vừa đảm bảo công năng có có tính thẩm mỹ, nghệ thuật hợp lý, phù hợp với điều kiện văn hóa tự nhiên, đáp ứng yêu cầu thẩm mỹ, văn hóa tinh thần cư dân sống tại khu đô thị.

Thiết kế đô thị là nghệ thuật tổ chức cơ cấu nhằm tạo lập mối quan hệ của các yếu tố (tự nhiên, nhân tạo) không gian đô thị là tổ chức mặt bằng, hình khối, cơ cấu chức năng, tạo lập mối quan hệ thống nhất giữa các thành phần kiến tạo theo yêu cầu nghệ thuật và công năng đô thị.

Yêu cầu về thiết kế đô thị

Khi thực hiện thiết kế đô thị, người ta cần quan tâm đến các yêu cầu để thực hiện một cách quy chuẩn nhất. Yêu cầu thứ nhất của kiến trúc sư là đánh giá thực trạng kiến trúc bằng việc thu thập, khảo sát tổng hợp và đánh giá các không gian, công trình. Ngoài ra chúng ta cần tìm hiểu về phong tục, văn hóa của từng nơi, từng tuyến phố để thiết kế phù hợp.

Thứ 2 là việc sử dụng cảnh quan, đất đai, người thiết kế cần xác định và làm việc với 3 yếu tố:

• Thứ nhất, các đề xuất giải pháp về cải tạo, chỉ tiêu theo quy chuẩn với khu dân cư hiện có.
• Thứ 2, người thiết kế nghiên cứu giải pháp để tổ chức không gian đô thị kèm cơ sở hạ tầng, tuyến đường sắt, nhà ga và thậm chí là khí hậu
• Thứ 3, Xác định và đưa ra giải pháp thiết kế hệ thống ngầm, công trình ngầm như hệ thống thoát nước, hầm đi bộ, hệ thống điện, công trình nổi,… 
• Thứ 4, Đánh giá yếu tố tiêu cực ảnh hưởng đến đô thị, cụ thể là các tác động từ môi trường. Việc xử lý vấn đề môi trường không đơn giản và mất nhiều thời gian.

Bạn có thể tham khảo tin tức và thấy một vấn đề đó là khi mưa đến, hệ thống thoát nước của các tuyến phố Hà Nội đều không kịp thoát. Vì thế, cần đánh giá tác động của môi trường đến đô thị để tìm ra các giải pháp thực hiện, quá trình này không đơn giản mà mất khá nhiều thời gian. 

Đối tượng của thiết kế đô thị

Đối tượng của thiết kế đô thị là toàn bộ không gian đô thị với các đối tượng trong không gian đó như chiếu sáng, quảng cáo, tượng đài,… trừ các công trình kiến trúc. Được phân theo 3 cấp độ như:

• Thiết kế theo vùng lãnh thổ: tổ chức của không gian, xác định vùng chức năng và đặc thù cảnh quan của vùng
• Tổng thể đô thị, tổ chức không gian hệ thống, các khu chức năng đô thị
• Thiết kế đô thị khu vực: áp dụng cho khu chức năng, một quãng đường, trục đường, không gian trống của đô thị

Quy định về thiết kế đô thị

Căn cứ theo quy định tại điều 2, yêu cầu về Thiết kế đô thị Thông tư số: 06/2013?TT-BXD hướng dẫn về nội dung thiết kế đô thị quy định:

Thiết kế đô thị trong đồ án quy hoạch chung, quy hoạch phân khu và đồ án chi tiết phải tuân thủ quy chuẩn, tiêu chuẩn về quy hoạch xây dựng, quy chuẩn, tiêu chuẩn liên quan. Các quy định trong luật quy hoạch đô thị có liên quan đến thiết kế đô thị sẽ được cụ thể hóa tại chương II, III, IV của Thông tư này.

Với Thiết kế đô thị riêng, phải lập nhiệm vụ đồ án thiết kế. Cấp phê duyệt đồ án Thiết Kế là Sở Xây Dựng hoặc Sở Quy Hoạch Kiến Trúc với Hà Nội và TP.HCM

Tổ chức, cá nhân tham gia lập nhiệm vụ và đồ án thiết kế đô thị phải có năng lực theo quy định tại Điều 5 của nghị định 37/2010/NĐ-CP ngày 07/4/2010 của chính phủ về thẩm định, phê duyệt và quản lý quy hoạch đô thị. Kiến trúc sư chủ nhiệm đồ án Thiết kế đô thị phải có kinh nghiệm về thiết kế kiến trúc công trình và bảo tồn di tích, di sản.

Quy chuẩn cần biết về thiết kế đô thị 

Nhiều ý kiến cho rằng, nhà nước cần ban hành văn bản quy định tiêu chuẩn trong thiết kế đô thị đầy đủ, tuy nhiên một số ý kiến khác khẳng định chúng ta cần linh hoạt trong việc thiết kế đô thị với các dự án vì chỉ dựa theo nguyên tắc chung thì khó để phát triển bền vững trong tương lai.

Việc quy hoạch xây dựng đô thị tại Việt Nam đều trải qua quá trình thiết kế từ chi tiết đến tổng quát, từ định hướng đến cụ thể hóa kế hoạch xây dựng. Quá trình này quá kinh điển và tổng quan do đó được áp dụng nhiều nơi trên thế giới. Thực hiện quy trình này tốt sẽ mang đến kết quả tốt và mang lại một khu đô thị chất lượng cao.

Trên đây là thông tin do Nhựa Thuận Phong cung cấp về nội dung “Thiết kế đô thị là gì? Đối tượng và quy định trong thiết kế đô thị” Các thông tin liên quan dựa trên quy định pháp luật hiện hành. Hy vọng bài viết mang đến cho bạn đọc những thông tin hữu ích.